Uit het oog, uit het hart – de microplasticvervuiling moet aangepakt worden

Plastic is een integraal onderdeel van ons leven geworden omdat het door hitte en druk kan worden gevormd. Deze plasticiteit van het materiaal maakt het mogelijk er een verscheidenheid aan producten van te maken, die daardoor ons leven en onze planeet doordringen. Momenteel produceren we jaarlijks maar liefst 430 miljoen ton nieuwe kunststoffen, een aantal dat naar verwachting tegen 2060 zal verdrievoudigen.

Ongeveer 60% van de kunststoffen heeft echter een levensduur van minder dan vijf jaar. Maar wat nog schadelijker is, is het feit dat het honderden of duizenden jaren duurt voordat kunststoffen zijn afgebroken, en in de tussentijd veroorzaken ze grote schade aan het milieu. Dus hoewel ze door hun veelzijdigheid alomtegenwoordig zijn, heeft de duurzaamheid van plastic ervoor gezorgd dat dit materiaal een constante vervuiler in ons milieu is geworden. 

Als het gaat om het weggooien van plastic, gaat de helft ervan rechtstreeks naar de stortplaats. Bezorgdheid hierover heeft geleid tot een toenemende roep van zowel het grote publiek als milieuactivisten naar de noodzaak om plastic te recyclen. Helaas wordt slechts 9% van het plastic gerecycled. Dit is grotendeels te wijten aan de heersende 'uit het oog, uit het hart'-houding ten aanzien van plastic afval, een trend die duidelijk waarneembaar is in Europa.

Klik hier voor meer informatie over de recente duikonderzoeken die de dringende behoefte aan oplossingen voor de opvang van afvalwater aantonen.

Het Europese plasticafval komt in de natuur terecht

Nieuw onderzoek onthult dat een flink deel van het plastic afval uit Europa dat naar Vietnam wordt gestuurd niet kan worden gerecycled en in de natuur wordt gedumpt. Dit ondanks strikte regelgeving in de Europese Unie over het recyclen van plastic, als gevolg van het beperkte toezicht op plastic afval dat naar dit Zuidoost-Aziatische land wordt geëxporteerd.

Om het huidige probleem te kwantificeren, overweeg het volgende: Europa exporteert ongeveer de helft van zijn ingezamelde plastic afval naar verschillende landen in het Zuiden, inclusief aanzienlijke hoeveelheden naar Vietnam.

Daarom ging het onderzoeksteam onder leiding van Kaustubh Thapa van de Universiteit Utrecht naar Minh Khai Craft Village, ook wel het ‘plastic craft village’ genoemd, om te kijken wat er precies met dit afval gebeurt. 

De reis van het Europese plastic onthulde dat de bewoners ‘in de recyclingfabriek kookten, aten en leefden, omringd door de schadelijke dampen van smeltend plastic’, terwijl kinderen speelden in de ‘verstikkende omgeving’. 

Volgens onderzoek wordt dagelijks ongeveer zeven miljoen liter giftig afvalwater in de waterwegen van het dorp gedumpt. Hoewel een dergelijke afvalhandel “voor sommigen winstgevend is”, merkte hoofdonderzoeker Thapa, die promovendus is aan het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling, op dat “het op deze manier verschuiven van de producentenverantwoordelijkheid voor afvalbeheer naar dorpen gevaar veroorzaakt voor mensen, gemeenschappen, en het milieu.

Dit onderzoek laat een opvallend contrast zien tussen het beleid voor het beheer van plastic afval in Vietnam en Europa, en de realiteit van de recyclingcentra in het Zuiden. 

De hoofdonderzoeker merkte op dat, hoewel Europese consumenten zich inspannen om recycling te scheiden, deze feitelijk nutteloos zijn, gezien de manier waarop het afval verder in de afvalbeheercyclus wordt aangepakt. Dit is waarom Thapa zei: 

“Het focussen op het verhogen van de recyclingpercentages in de EU zonder de daarmee gepaard gaande schade voor mens en milieu systematisch aan te pakken in de gehele waardeketen is noch ethisch, circulair noch duurzaam.” 

De desintegratie van plastic in microplastics

Het is het onzorgvuldig gebruik van plastic en de nalatigheid bij het weggooien ervan die hebben geresulteerd in tonnen afval in het milieu, dat over een lange periode wordt afgebroken tot kleinere microdeeltjes.  

Jaarlijks komt ongeveer 8 miljoen ton plastic in het watermilieu terecht, dat uiteindelijk in kleinere deeltjes wordt afgebroken, wat leidt tot de vorming van microplastics.

Microplastics zijn, zoals de naam al doet vermoeden, hele kleine plastics. Het zijn plastic fragmenten met een grootte van 1 micron tot minder dan 5 millimeter. Dit zijn wijdverbreide verontreinigende stoffen die zijn aangetroffen in alle delen van de mondiale oceaan die worden meegevoerd door stormen en overstromingen. 

Er zijn twee soorten microplastics: primaire microplastics, die worden geproduceerd, en secundaire microplastics, die het resultaat zijn van de desintegratie van grotere plastics. Deze kleine kunststoffen zijn het resultaat van de afbraak van grotere kunststoffen als gevolg van blootstelling aan omgevingsfactoren en commerciële productontwikkeling. Het is een verontreinigende stof die schadelijk is voor de gezondheid van mens en dier en voor het milieu. 

Een aantal onderzoeken hebben microplasticverontreiniging gevonden in sediment, water en verschillende organismen van mariene ecosystemen. Een opkomende milieuverontreinigende stof, microplastics, is ook gedetecteerd in zoetwaterlichamen zoals rivieren, meren, reservoirs, estuaria en de atmosfeer. 

Volgens een studies in augustus 2023 zijn microplastics wijdverspreid in de Grote Meren. Het is alarmerend dat maar liefst 90% van de watermonsters uit de regio de veilige niveaus voor de flora en fauna overschreden. 

Om deze dreiging van microplastics aan te pakken, riep het onderzoek op tot een gecoördineerde monitoringstrategie die gestandaardiseerde methoden vereist om deze kleine plastics in het gebied van de Grote Meren te meten, identificeren en erover te rapporteren. Bovendien vestigde het de aandacht op het broodnodige ecologische risicobeoordelings- en beheerskader om specifieke beheeracties op gang te brengen. 

Microplastics veroorzaken grote schade aan de oceanen en zijn aangetroffen in verschillende mariene organismen, variërend van plankton tot walvissen. In de oceaan binden deze microplastics zich met andere schadelijke chemicaliën, die vervolgens door het zeeleven worden opgenomen. Als gevolg hiervan komen ze in de voedselketen terecht en komen ze uiteindelijk terecht in zeevruchten die door mensen worden geconsumeerd.

Er zijn berichten dat zelfs organismen die in de diepzee worden aangetroffen, plastic consumeren. En nu, zo blijkt uit studies, worden microplastics ontdekt op afgelegen eilanden, waardoor soorten in gevaar komen. 

Microplastics vinden hun weg naar het voedsel van bedreigde diersoorten

Microplastics vinden nu hun weg naar de mariene voedselketens nieuwste onderzoek dat onderzocht hoe microplastic bioaccumulatie de met uitsterven bedreigde Galápagos-pinguïn als indicatorsoort beïnvloedde. Verder werd onderzocht hoe diep deze microplastic bioaccumulatie het voedselweb op de geïsoleerde Galápagoseilanden is binnengedrongen.

De studie werd uitgevoerd in een gezamenlijke inspanning van onderzoekers van Galápagos en de ESPOL Polytechnic School en geleid door het Institute for the Oceans and Fisheries van de University of British Columbia.

De onderzoekers analyseerden zeewater dat werd verzameld rond het door mensen bevolkte eiland Santa Cruz, gelegen nabij de pinguïnkolonies van Galápagos. Deze analyse bracht plasticdeeltjes in het waterlichaam aan het licht.

De onderzoekers creëerden een voedselwebmodel voor Galápagos-pinguïns, wiens wetenschappelijke naam Spheniscus mendiculus is. Dit was gericht op het Galápagos-pinguïndieet, dat sardine, barracuda, ansjovis, salema en haring omvat, evenals op pinguïnuitwerpselen. 

Het voedselwebmodel maakte gebruik van het ecologische modelleringssoftwaremodel Ecopath en Ecosim (EwE) met de Ecotracer-aanpak (een hulpmiddel om het transport van verontreinigende stoffen en persistente verontreinigende stoffen te analyseren) om het bioaccumulatiepotentieel van microplastics in het voedselweb van pinguïns te volgen. 

Er werd ook een breder model toegepast voor de habitats van pinguïns als onderdeel van het Bolivar Channel Ecosystem (BCE) van het Galapagos Marine Reserve (GMR).

De voorspellingen van het bioaccumulatiemodel van het voedselweb onthulden een snelle toename van de accumulatie van microplastics en van besmetting in de prooiorganismen van pinguïns. Dit heeft ertoe geleid dat Galápagospinguïns het hoogste niveau aan microplastics per biomassa vertonen. Galápagospinguïns worden gevolgd door barracuda's, ansjovis, sardines, haring, salema en roofzuchtig zoöplankton.

De hoofdauteur van de studie, Karly McMullen, onlangs afgestudeerd aan het Institute for the Oceans and Fisheries van de Universiteit van British Columbia, zei dat deze voorspellingen het accumulatiegedrag van de microplastics en hun verblijftijd in de darmen benadrukken. 

“Nu microplastics opkomen als een prominente oceaanvervuiler en elke dag in het milieu terechtkomen, is er een groeiende bezorgdheid over de zeefauna en de wilde dieren aan de kust, vooral als deze antropogene dreiging zelfs de meest afgelegen en beschermde gebieden zoals de Galápagos-archipel bereikt.” 

– zei McMullen

Met dit model was het idee om gegevens te verschaffen ter ondersteuning van het risicobeheer van gevaarlijk plastic afval. Bovendien, zoals Dr. Juan Jose Alava, een ere-onderzoeksmedewerker aan dezelfde universiteit, opmerkte, is dit model er verder op gericht om de wetenschap te bieden om een ​​vermindering van de uitstoot van microplastics in de oceanen en afgelegen mariene UNESCO-erfgoedlocaties zoals de Galápagos-eilanden te bevorderen. Verder wordt verwacht dat dit de lokale en internationale mariene strategie zal helpen informeren om bedreigde, inheemse zeevogelsoorten van GMR te behouden.

“Het is absoluut noodzakelijk dat we prioriteit geven aan inspanningen om de input van microplastics in kwetsbare ecosystemen en voedselwebben te verminderen, vooral zoals die van de met uitsterven bedreigde Galápagos-pinguïn.” 

– zei Alava, de senior auteur

Het aanpakken van de microplasticvervuiling

Kunststoffen zijn een opkomend milieuprobleem vanwege hun alomtegenwoordigheid, en wetenschappers onderzoeken nog steeds de schadelijke effecten op de gezondheid van mens en dier.

Microplastics zijn kleine deeltjes die zeer variabel zijn qua grootte, vorm en chemie. Bovendien worden ze in verschillende concentraties in het milieu aangetroffen, waardoor het moeilijk is de schadelijke effecten ervan vast te stellen. Uit dierstudies blijkt dat microplasticdeeltjes in de bloedbaan, het lymfestelsel en zelfs de lever kunnen terechtkomen.

Een studie uitgevoerd in Oostenrijk in 2018 door onderzoekswetenschapper Philipp Schwabl en analytisch chemicus Bettina Liebmann stelden voor het eerst dat mensen in feite microplastics consumeren. 

Uit een onderzoek eerder dit jaar door onderzoekers van Columbia University bleek ondertussen dat één liter flessenwater die in winkels wordt verkocht gemiddeld 240,000 plastic deeltjes bevat – tien tot honderd keer meer plastic dan geschat in de vorm van nanodeeltjes. 

Deze kleine deeltjes komen onze bloedbaan binnen via long- of spijsverteringskanaalweefsel, vanwaar ze schadelijke chemicaliën verspreiden in ons lichaam en onze cellen. Deze chemicaliën hopen zich vervolgens op in de hersenen, nieren en lever en bereiken uiteindelijk de hersenen, het hart, de lever, de nieren en de longen van ongeboren kinderen.

Bijgevolg heeft de aanwezigheid van hormoonontregelende chemicaliën zoals bisfenolen, ftalaten, zware metalen, vlamvertragers en PFAS geleid tot stijgende gezondheidskosten. Alleen al in de VS stegen deze kosten tot ongeveer 250 miljard dollar in 2018.

Gezien de zorgen over de gezondheid en de kosten van microplastic hebben Aziatische landen nee gezegd tegen de import van plastic. Tot 2017 werd bijvoorbeeld een groot deel van het plastic afval naar China gestuurd, maar vanwege de gevaren van het importeren van vast afval kondigde het land aan dat het geen “yang laji” of buitenlands afval meer zou accepteren. Nu zien we hoe het geïmporteerde afval Vietnam beïnvloedt.

Dit wil echter niet zeggen dat het uitbesteden van plastic afval voor recycling niet op een duurzame manier mogelijk is. Momenteel werken de Verenigde Naties met landen aan een internationaal plasticverdrag. Volgens het verdrag zijn 175 landen overeengekomen een juridisch bindende overeenkomst over plasticvervuiling te ontwikkelen om de uitstoot van broeikasgassen als gevolg van de productie, het gebruik en de verwijdering van plastic te verminderen.

Naast de lopende onderhandelingen van de VN over een juridisch bindend Mondiaal Plasticverdrag, worden er inspanningen geleverd in de vorm van de Europese Green New Deal en het bijbehorende Actieplan voor de Circulaire Economie, waarvan Thapa zegt dat ze “onze bevindingen niet kunnen negeren.” Hij voegde verder toe:

“Naarmate we steeds meer consumeren en dus meer afval genereren, moet de afvalhandel voor recycling op een systematisch niveau worden aangepakt.” 

In de missie om de schade die plastic veroorzaakt te beperken, hebben landen verschillende maatregelen genomen, waaronder het verbieden van lichtgewicht plastic tassen. 

Regeringen over de hele wereld hebben ook een vorm van beperking opgelegd aan het gebruik van plastic en wetgeving ingevoerd die gericht is op de productie en verkoop van microkralen. In 2018 verbood de VS het gebruik van microbeads in cosmetica, en meer recentelijk beperkte Europa de verkoop van cosmetische producten die deze microbeads bevatten.

Deze beperkingen gelden echter niet voor alle doelbewust vervaardigde microplastics, en secundaire microplastics moeten nog worden aangepakt. 

Bedrijven die hun best doen om het probleem aan te pakken

Veel for-profit- en non-profitorganisaties zoals 4ocean en Ocean Cleanup hebben initiatieven genomen en technologieën ontwikkeld om plastic afval, inclusief microplastics, uit de oceanen te verwijderen. Laten we dus eens kijken naar een paar prominente namen die eraan werken dit probleem aan te pakken:

#1. Coca Cola 

Het drankenbedrijf richt zich op het verbeteren van zijn afvalbeheersystemen via zijn Collecting and Recycling Program. Als een onderdeel van dit programma61% van de equivalente flessen en blikjes die het bedrijf in 2022 op de markt bracht, werd ingezameld en opnieuw gevuld of ingezameld voor recycling. Het bedrijf streeft ernaar deze inspanningen te vergroten en streeft tegen het einde van dit decennium naar een inzamelingspercentage van 100%.

Met een marktkapitalisatie van $256.68 miljard worden de aandelen van Coca-Cola momenteel verhandeld tegen $59.37, een stijging van 0.75% YTD. Het bedrijf boekte een omzet (TTM) van $45.03 miljard, een winst per aandeel (TTM) van 2.48 en een koers/winst (TTM) van 23.93. Het bedrijf keert een dividendrendement uit van 3.10%.

#2. Materie

Deze startup ontwikkelt oplossingen om microplastics af te vangen, te oogsten en te recyclen. De filtratietechnologie, bekend als de technologie van Matter, is ontworpen om microplastics op te vangen en zo te voorkomen dat ze de natuurlijke omgeving vervuilen. Na de vangst richt de startup zich op het oogsten van deze microplastics en deze vervolgens te recyclen. Het maakt ook gebruik van microvezels om duurzame verpakkingsoplossingen te ontwikkelen. 

Over het geheel genomen ligt de nadruk van Matter op R&D, haalbaarheidsprogramma's en adviesdiensten voor een reeks klanten, waaronder commerciële locaties, afvalwaterzuiveringsinstallaties, ververijen en textielfabrikanten.

Conclusie

Zoals we hebben gezien, worden er dus elk jaar miljoenen tonnen plastic geproduceerd, gebruikt en weggegooid. Het plastic valt vervolgens uiteen in kleine microplastics, die vanuit de atmosfeer giftige chemicaliën naar ons lichaam transporteren. Het wordt ook door planten opgenomen, nestelt zich in de bodem en zet zich af in de oceanen, waar het vervolgens het waterleven schaadt.

Gezien hun duurzame karakter brengen microplastics op de lange termijn gezondheids- en ecologische risico’s met zich mee. Het is van cruciaal belang dat we ons begrip van microplastics en hun impact op mens, dier en milieu verdiepen. Bovendien is het duidelijk dat landen het probleem van de vervuiling door microplastics moeten aanpakken en langetermijnstrategieën moeten ontwikkelen om de onbedoelde gevolgen ervan te verzachten.

Klik hier om erachter te komen of een duurzaamheidsmaatstaf de plasticvervuiling kan terugdringen.